Nie trzeba czekać do ustawowego wieku emerytalnego, by otrzymywać świadczenie z ZUS. Osoby po pięćdziesiątce mogą liczyć na miesięczny przelew choćby w wysokości ponad 4000 zł. Chodzi o świadczenie kompensacyjne – wsparcie dla osób, które z racji specyfiki zawodu wcześniej kończą aktywność zawodową. Kto może je otrzymać i jakie trzeba spełnić warunki? Wyjaśniamy.
Czym jest świadczenie kompensacyjne?
Świadczenie kompensacyjne to forma finansowego wsparcia dla określonej grupy zawodowej, która zakończyła pracę przed osiągnięciem wieku emerytalnego, ale ma za sobą wiele lat aktywności zawodowej. Ten mechanizm działa na zasadzie podobnej do tzw. pomostówki i stanowi rodzaj „przedsionka” emerytury.
Jego wypłatą zajmuje się Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Co istotne – środki wypłacane są co miesiąc, aż do momentu uzyskania prawa do powszechnej emerytury.
Dla kogo jest przeznaczone?
Świadczenie kompensacyjne nie jest powszechnie dostępne. Skierowane jest wyłącznie do nauczycieli, którzy z racji charakteru pracy oraz wczesnego rozpoczęcia kariery zawodowej często kończą aktywność zawodową przed osiągnięciem wieku emerytalnego.
Warunki, jakie należy spełnić, obejmują m.in.:
- ukończony wiek: minimum 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,
- co najmniej 30-letni okres składkowy i nieskładkowy, z czego przynajmniej 20 lat pracy nauczycielskiej,
- zatrudnienie w pełnym wymiarze czasu pracy w szkole, przedszkolu lub placówce oświatowej, prowadzonej przez publiczne organy,
- rozwiązanie stosunku pracy na własny wniosek lub z powodu likwidacji szkoły.
Należy podkreślić, iż świadczenie przysługuje wyłącznie nauczycielom zatrudnionym na podstawie Karty Nauczyciela, a nie umowy cywilnoprawnej czy innych form zatrudnienia.
Ile można dostać?
Wysokość świadczenia kompensacyjnego obliczana jest podobnie jak w przypadku emerytury. ZUS bierze pod uwagę:
- zwaloryzowaną kwotę składek emerytalnych zgromadzonych na koncie ubezpieczonego,
- kapitał początkowy,
- średnie dalsze trwanie życia, zgodne z tablicami GUS.
Z danych udostępnianych przez instytucje wynika, iż świadczenie kompensacyjne może wynosić choćby ponad 4000 zł brutto miesięcznie. W praktyce oznacza to, iż wiele osób otrzymuje przelewy na poziomie zbliżonym do średniej krajowej emerytury, ale zdecydowanie wcześniej niż przewiduje ustawa emerytalna.
Kiedy i jak złożyć wniosek?
Wniosek o przyznanie świadczenia kompensacyjnego składa się do ZUS. Można to zrobić:
- osobiście w najbliższej placówce ZUS,
- za pośrednictwem poczty,
- elektronicznie przez platformę PUE ZUS.
Do wniosku należy dołączyć dokumenty potwierdzające:
- przebieg zatrudnienia w oświacie,
- okresy składkowe i nieskładkowe,
- sposób rozwiązania stosunku pracy.
Decyzję w sprawie przyznania świadczenia ZUS powinien wydać w terminie do 30 dni od złożenia kompletnego wniosku.
Czy świadczenie kompensacyjne jest opodatkowane?
Tak, podobnie jak emerytura, świadczenie kompensacyjne podlega opodatkowaniu i są z niego pobierane składki na ubezpieczenie zdrowotne. Jednak po odliczeniach, kwota netto przez cały czas pozostaje wysoka, a dla wielu nauczycieli może stanowić realne zabezpieczenie finansowe w okresie przedemerytalnym.
Dlaczego takie wsparcie?
Specyfika zawodu nauczyciela, stres, odpowiedzialność i wczesne rozpoczęcie pracy zawodowej powodują, iż wiele osób z tej grupy nie jest w stanie pracować do 60. lub 65. roku życia. Świadczenie kompensacyjne stanowi formę uznania dla ich pracy oraz zapewnia płynność dochodów w okresie przejściowym przed emeryturą.
To rozwiązanie funkcjonuje w Polsce od lat i pozostaje istotnym elementem systemu zabezpieczenia społecznego – choć wiele osób nie zdaje sobie sprawy z jego istnienia lub możliwości skorzystania.
Co dalej?
Dyskusje o rozszerzeniu uprawnień do świadczenia kompensacyjnego na inne zawody – np. pielęgniarki czy pracowników socjalnych – pojawiają się cyklicznie, jednak jak dotąd żadne regulacje nie weszły w życie. Obecnie, przy stale rosnącym wieku emerytalnym i spadku liczby nauczycieli w szkołach, temat może ponownie wrócić do debaty publicznej.
Dla nauczycieli, którzy planują zakończenie pracy, warto rozważyć złożenie wniosku o to świadczenie z odpowiednim wyprzedzeniem – tak, aby nie doszło do przerwy w dochodach.
More here:
Ponad 4000 zł z ZUS przed emeryturą. Kto dostanie świadczenie kompensacyjne?
