System emerytalny w Polsce od lat budzi emocje, a ostatnie deklaracje rządu tylko podgrzewają debatę publiczną. Ministra Rodziny i Polityki Społecznej, Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, w wywiadzie z 16 stycznia 2025 r. zapowiedziała, iż w tej chwili nie realizowane są żadne rozmowy na temat podwyższenia wieku emerytalnego. Jednocześnie podkreśliła, iż rząd zachęca Polaków do dłuższej aktywności zawodowej, proponując korzystne rozwiązania podatkowe.
Obniżenie wieku emerytalnego dla mężczyzn? Zaskakująca propozycja
Jednym z wątków poruszonych w rozmowie było potencjalne zrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn. Dziemianowicz-Bąk przyznała, iż jeśli miałoby dojść do jakichkolwiek zmian, to raczej poprzez obniżenie wieku emerytalnego mężczyzn do 60 lat, a nie podwyższenie go kobietom. Choć pomysł ten został przedstawiony w tonie żartobliwym, wywołał reakcję środowisk maskulinistycznych, które od lat domagają się równego traktowania mężczyzn przez system prawny i emerytalny.
Aktualnie wiek emerytalny w Polsce wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Dysproporcja ta od lat budzi kontrowersje, szczególnie w kontekście średniej długości życia, która dla mężczyzn w Polsce wynosi 72,5 roku, a dla kobiet 80,1 roku (dane GUS, 2023).
Brak prac nad emeryturami stażowymi
W kontekście zmian emerytalnych wielu Polaków przypomniało o obietnicach wprowadzenia emerytur stażowych. Projekt ten zakładał możliwość przejścia na emeryturę po przepracowaniu określonej liczby lat – 40 lat dla mężczyzn i 35 dla kobiet – niezależnie od wieku.
Obietnice te były jednym z kluczowych punktów programu wyborczego Prawa i Sprawiedliwości w 2015 r. Jednak do dziś żadne prace legislacyjne nie zostały ukończone. w tej chwili dwa projekty ustaw dotyczących emerytur stażowych – jeden autorstwa Lewicy, drugi przygotowany przez związki zawodowe – znajdują się w tzw. sejmowej zamrażarce.
Eksperci, w tym prof. Piotr Sankowski, wskazują, iż rząd zdaje się porzucić tę inicjatywę, mimo wcześniejszych deklaracji. To rodzi pytania o wiarygodność polityków i przyszłość systemu emerytalnego w Polsce.
Zerowy PIT dla pracujących emerytów – zachęta do pracy?
Jednym z rozwiązań mających zachęcić Polaków do dłuższej aktywności zawodowej jest zerowy PIT dla pracujących emerytów. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, osoby, które osiągnęły wiek emerytalny, ale wciąż pracują, są zwolnione z podatku dochodowego od dochodów do wysokości 85 528 zł rocznie.
Rozwiązanie to cieszy się dużą popularnością, szczególnie wśród tych, którzy chcą zwiększyć swoje świadczenia emerytalne w przyszłości. Jak podaje Ministerstwo Finansów, w 2024 roku z tej ulgi skorzystało blisko 320 tys. osób, a liczba ta rośnie z każdym miesiącem.
Srebrna rewolucja – wyzwania dla systemu emerytalnego
Zmiany demograficzne, określane mianem srebrnej rewolucji, stawiają przed Polską ogromne wyzwania. Starzenie się społeczeństwa, przy jednoczesnym spadku liczby osób w wieku produkcyjnym, powoduje, iż system emerytalny staje się coraz mniej stabilny finansowo.
Według prognoz ZUS, w 2060 roku na jednego emeryta będą przypadały zaledwie 1,5 osoby w wieku produkcyjnym. To drastyczna zmiana w porównaniu z obecnym wskaźnikiem, wynoszącym 2,6 osoby na emeryta.
Przyszłość systemu emerytalnego w Polsce
Choć rząd wyklucza podwyższenie wieku emerytalnego, eksperci ostrzegają, iż bez zmian strukturalnych system emerytalny stanie się niewydolny. Jednym z rozważanych rozwiązań są emerytury obywatelskie – stałe świadczenie wypłacane każdemu obywatelowi po osiągnięciu określonego wieku, niezależnie od długości okresu składkowego.
Na razie jednak temat reformy systemu emerytalnego wydaje się być tematem tabu w polskiej polityce.
More here:
Będzie nowy wiek emerytalny. Minister zapowiedział zmiany
