Konieczność porzucenia prób obrony cywilizacji chrześcijańskiej i rezygnacji z katolickiej dogmatyki. To sedno mowy, jaką wygłosiła na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Chantal Delsol, francuska intelektualistka wyróżniona przez uczelnię tytułem doktora „honoris causa”. Jakiś czas temu pisarka zasłynęła publikacją książki, w której wieściła koniec świata chrześcijańskiego. Przestrzegała też przed próbami walki o jego utrzymanie… Te bowiem są jej zdaniem podszyte pragnieniem dominacji i przeradzają się w polityczną opresję.
Senat KUL uhonorował prestiżowym tytułem prof. Chantal Delsol, motywując swoją decyzję pragnieniem wyrażenia szacunku oraz uznania dla jej dokonań. Władze uczelni uznały ją za wybitną humanistkę, upominającą się w swoich pismach filozoficznych i literackich o „godność osoby ludzkiej i prawdę w post‑ponowoczesnym świecie”.
Otwierając uroczystość rektor KUL ks. prof. Mirosław Kalinowski, podkreślił jak istotną rolę w życiu nowej honorowej doktor katolickiej uczelni pełniła prawda oraz dążenie do niej. Jednocześnie dodał, iż służba prawdzie jest jedną z misji jaką wskazał uniwersytetowi św. Jan Paweł II.
– Gdybym miał podać jeden jedyny powód, dla którego profesor Delsol powinna otrzymać to najwyższe w świecie akademickim wyróżnienie właśnie na KUL, wskazałbym Jej wierną służbę Prawdzie. Owo zadanie jako cel wskazał naszemu uniwersytetowi papież Jan Paweł II. Ludzie służący Prawdzie mają być światłem w naszej społeczności, pomagającym nam wybierać słuszną drogę i iść nią zwłaszcza wtedy, gdy staje się wąską i wymagającą podjęcia niekiedy ostatecznego ryzyka – powiedział rektor.
W okolicznościowej laudacji, przypomniano o zasługach badawczych filozof, podkreślając jej działalność na rzecz ochrony godności człowieka. – Szczególne miejsce w twórczości Chantal Delsol zajmuje kwestia tego, jak w kontekście przemian politycznych i kulturowych prezentuje się zagadnienie podstaw i fundamentów godności osoby ludzkiej. U korzeni europejskiego humanizmu leżała bowiem wiara w „godność pojedynczego ludzkiego jestestwa” – mówiła prof. dr hab. Agnieszka Kijewska, Instytut Filozofii KUL.
Wspominano również o jej związkach z polskim środowiskiem akademickim i kulturalnym.
W wykładzie inauguracyjnym, którego tematem była „Misja i osoba świadka”, prof. Chantal Delsol, mówiła o wyjątkowej roli świadka, którego nie słowa, ale sposób życia ma być żywym dowodem przeżywanej wiary. Nie zabrakło jednak również wezwania do porzucenia prób odbudowy cywilizacji chrześcijańskiej. Uczona mówiła również o konieczności rozstania się z katolicką „dogmatyką”. Zamiast na nieomylnych i jasno wykładanych prawdach wiary Kościół musi jej zdaniem oprzeć się dziś na fenomenologii – nurcie filozoficznym akcentującym znaczenie doświadczeń i wrażeń.
– Wierzę, iż skoro chrześcijaństwo przetrwało przez minione stulecia, to dzięki istnieniu świadków: wielkich świętych i wszystkich nieznanych świętych (…) jeżeli przez cały czas chcemy żywić szacunek dla naszego powołania misyjnego, to liczy się tutaj jedynie świadek, prosty, pokorny, zwyczajny, chcę powiedzieć: zwykły świadek. Nawracać powinien on jedynie poprzez swoją własną osobę, swoje własne postępowanie – powiedziała profesor. – Jeżeli misja ma oznaczać podbój, możemy natychmiast odrzucić tę ambicję. Nie uratujemy świata chrześcijańskiego, albowiem nie mamy już w sobie pragnienia podboju i zrozumieliśmy zło dominacji. Będziemy jednak kontynuować historię chrześcijaństwa w ten oto sposób : w filozofii, zastępując dogmatykę fenomenologią; w duszpasterstwie, zastępując dogmatykę świadectwem – zakończyła przemówienie
Wydarzenie zakończyło, trwające od 17 października w Lublinie, obrady VII. Kongresu Kultury Chrześcijańskiej. Jego konkluzje można więc uznać za poważnie kontrastujące z samą nazwą wydarzenia.
Nadanie doktoratu honoris causa prof. Chantal Delsol połączone było z uroczystością inauguracji roku akademickiego 2024/2025 na KUL.
Chantal Delsol (ur. 1947 r.) jest profesorem filozofii, politologiem, historykiem idei, antropologiem oraz powieściopisarką. Doktorat z filozofii obroniła w 1982 r. na Sorbonie. Od 1993 r. pracuje jako wykładowca na Uniwersytecie Marne-la-Vallée, gdzie stworzyła i kieruje Centrum Studiów Europejskich, w tej chwili Instytut im. Hannah Arendt, specjalizujący się w badaniu stosunków między wschodem a zachodem.
KAI/oprac. FA
Możemy odzyskać cywilizację. Delsol i „Gość Niedzielny” się mylą
