78 lat temu 28 kwietnia 1947 r. rozpoczęła się Operacja „Wisła”.
Operacja przesiedleńcza ukraińskiej ludności cywilnej, w celu odcięcia Ukraińskiej Powstańczej Armii działającej na terytorium państwowym RP, od naturalnego zaplecza i całkowitej likwidacji jej oddziałów. Operacja „Wisła” przede wszystkim jednak, położyła kres ludobójstwu i dramatu Polaków, trwającego 8 lat, od 1939 r. Przeprowadzona została przez oddziały Ludowego Wojska Polskiego, Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Państwowego Urzędu Repatriacyjnego. Pomysłodawcą i głównym dowodzącym całej operacji był gen. Stefan Mossor.
W ramach Operacji „Wisła” walka z UPA, z antypaństwową, partyzancką rebelią prowadzona była dwutorowo: zbrojnie i sposobem cywilnym, przez przesiedlenie. Wbrew wielu opiniom, państwo polskie przeprowadziło akcję PRZESIEDLEŃCZĄ, a nie wysiedleńczą. Cywilom zapewniono transport, żywność i dach nad głową.
Podstawą prawną ewakuacji ludności ukraińskiej z terenu działań terrorystycznych OUN i UPA była ustawa z 30 marca 1939 r. o wycofaniu urzędów, ludności i mienia z zagrożonych obszarów państwa. Ludność ukraińską osiedlono na tzw. ziemiach odzyskanych, czyli w zachodniej i północnej Polsce. Przesiedleńcy otrzymali poniemieckie domy i gospodarstwa rolne w zamian za pozostawione mienie. Cała operacja przeprowadzona została z zachowaniem wszelkich norm humanitarnych i mieściła się w ramach prawa międzynarodowego.
W książce „Operacja Wisła” Edwarda Prusa czytamy:
„Akcja polityczno-militarna „Wisła” pociągnęła za sobą z pewnością ogromną krzywdę cywilnej ludności ukraińskiej i łemkowskiej, krzywdę w sumie bardzo trudną, o ile w ogóle możliwą do naprawienia. Z tym iż winnymi tej krzywdy byli nie Polacy ani ówczesne władze polskie, ani Wojsko Polskie. Rzeczywistymi sprawcami akcji „Wisła” byli: kierownictwo Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów oraz dowódcy jej ramienia zbrojnego – UPA. Oni to, chcąc oderwać od polskiego obszaru państwowego dużą część terytorium, dokonywanie zbrodni ludobójstwa, sprowokowali tę akcję, przez stosowanie barbarzyńskich, nieludzkich metod prowadzenia walk”. OUN i UPA były zdemoralizowane i gotowe popełnić najstraszliwsze zbrodnie z przyczyn etnicznych, choćby na członkach własnej rodziny.
Dalej możemy przeczytać:
Grupa Operacyjna „Wisła” przesiedliła 140 575 osób – Ukraińców i Łemków, w tym z województwa krakowskiego 10 510, rzeszowskiego 85 339 i lubelskiego 44 726. Operacja zakończyła się dużym sukcesem. Rozbito siły UPA w sile 17 sotni i aresztowano 2900 członków OUN.
Szacunek dla żołnierzy Wojska Polskiego za Operację „Wisła”!
Dariusz Piechaczek (Klub Myśli Polskiej – Bielsko-Biała)
