Nowe limity płatności gotówkowych. Koniec używania gotówki

Unia Europejska wprowadza ograniczenia w płatnościach gotówkowych, które obejmą wszystkie państwa członkowskie, w tym Polskę. Nowe przepisy mają wejść w życie w 2027 roku i dotyczą transakcji przekraczających 10 tysięcy euro, czyli około 42 tysiące złotych. Co to oznacza dla polskich konsumentów i przedsiębiorców? Czy gotówka niedługo zniknie z obiegu? Oto szczegóły nadchodzących zmian.

Limit płatności gotówkowych – jakie będą nowe zasady?

Decyzja Unii Europejskiej o wprowadzeniu limitu płatności gotówką została podjęta 24 kwietnia 2024 roku. Celem zmian jest walka z praniem brudnych pieniędzy oraz finansowaniem terroryzmu, a także zwiększenie transparentności transakcji.

Najważniejsze założenia nowych przepisów:

• Maksymalna kwota płatności gotówką wyniesie 10 tysięcy euro (około 42 tys. zł). W transakcjach przekraczających ten próg konieczne będzie użycie płatności elektronicznych.
• Transakcje powyżej 3 tysięcy euro (ok. 13 tys. zł) będą wymagały weryfikacji tożsamości klienta. Sprzedawca będzie zobowiązany do sprawdzenia dowodu osobistego kupującego oraz zgłoszenia transakcji do Generalnego Inspektora Informacji Finansowej (GIIF).

Ograniczenia te oznaczają, iż np. zakup samochodu za gotówkę stanie się niemożliwy, a większe transakcje będą musiały być realizowane przez przelew bankowy lub inne bezgotówkowe formy płatności.

Jakie przepisy obowiązują już w Polsce?

W Polsce podobne regulacje już funkcjonują, choć na mniejszą skalę. Obecnie:

• Przedsiębiorcy nie mogą dokonywać płatności gotówką powyżej 15 tysięcy złotych. Każda transakcja powyżej tego progu musi być realizowana za pośrednictwem rachunku bankowego.
• Początkowo planowano obniżenie limitu do 8 tysięcy złotych dla przedsiębiorców oraz wprowadzenie limitu 20 tysięcy złotych dla transakcji między firmą a konsumentem. Zmiany te miały wejść w życie w 2024 roku, ale ostatecznie z nich zrezygnowano.

W porównaniu do tych przepisów, nowe regulacje unijne wpłyną głównie na osoby prywatne, które do tej pory mogły swobodnie korzystać z gotówki przy większych zakupach.

Czy ograniczenie gotówki to koniec tradycyjnych płatności?

Choć limity płatności gotówką są coraz bardziej restrykcyjne, nie oznacza to całkowitego wycofania gotówki z obiegu. Polacy wciąż chętnie korzystają z banknotów i monet, a badania pokazują, iż choćby w dobie cyfryzacji około 30% transakcji w Polsce wciąż odbywa się w gotówce.

Z drugiej strony rośnie liczba płatności elektronicznych – BLIK, karty płatnicze oraz przelewy online zyskują na popularności. Wpływa na to nie tylko wygoda, ale i rosnąca liczba regulacji zmniejszających anonimowość płatności gotówkowych.

Co grozi za złamanie nowych przepisów?

Osoby i firmy, które nie dostosują się do nowych limitów, mogą liczyć się z surowymi konsekwencjami:

• W przypadku transakcji powyżej 10 tysięcy euro grożą grzywny oraz kary administracyjne.
• Brak zgłoszenia płatności powyżej 3 tysięcy euro do GIIF może skutkować karami finansowymi oraz konsekwencjami prawnymi.
• Od 2027 roku w UE wchodzi w życie limit płatności gotówką do 10 tysięcy euro (42 tys. zł).
• Transakcje powyżej 3 tysięcy euro (13 tys. zł) będą wymagały weryfikacji tożsamości i zgłoszenia do GIIF.
• W Polsce już obowiązują ograniczenia dla przedsiębiorców – maksymalna kwota płatności gotówką to 15 tysięcy złotych.
• Płatności bezgotówkowe będą zyskiwać na znaczeniu, ale gotówka nie zniknie całkowicie.

Zmiany te mogą wpłynąć na codzienne życie Polaków, szczególnie tych, którzy preferują gotówkę w większych transakcjach. Warto przygotować się na nadchodzące regulacje i zacząć korzystać z bezpiecznych form płatności elektronicznych.