Northern Ireland: Boat carrying migrant effigies burned. Investigation underway for 'hate crime'

W nocy z 10 na 11 lipca 2025 roku w miejscowości Moygashel w hrabstwie Tyrone, Irlandia Północna, rozpalono ognisko związane z corocznymi obchodami Dnia Dwunastego Lipca. Na szczycie ogniska umieszczono atrapę łodzi z figurami ubranymi w kamizelki ratunkowe, które miały symbolizować migrantów przekraczających Kanał La Manche. Obok znajdowały się transparenty z napisami „Stop the boats” (Powstrzymać łodzie), „Veterans before refugees” (Weterani przed uchodźcami) oraz flaga Irlandii.

The Eleventh Night to coroczna tradycja w Irlandii Północnej, obchodzona nocą z 11 na 12 lipca, głównie przez społeczności protestanckie i lojalistyczne. Polega na rozpalaniu dużych ognisk, które symbolicznie upamiętniają zwycięstwo króla Wilhelma III nad Jakubem II w bitwie nad Boyne w 1690 roku. Oprócz świętowania, ogniska często służą jako wyraz tożsamości politycznej i religijnej, czasem z kontrowersyjnymi elementami jak flagi czy kukły. Tradycja ta bywa krytykowana za incydenty określane w tej chwili jako “mowa nienawiści”.

Według danych Police Service of Northern Ireland (PSNI), zgłoszono liczne zawiadomienia dotyczące potencjalnego przestępstwa z nienawiści. Policja potwierdziła, iż prowadzi śledztwo w sprawie incydentu, traktując go jako możliwy przypadek hate crime lub hate incident. Funkcjonariusze byli obecni na miejscu wydarzenia, a służby straży pożarnej (Northern Ireland Fire & Rescue Service) potrzebowały około półtorej godziny, by opanować sytuację.

Ogniska lojalistyczne rozpalane są co roku przez społeczności protestanckie od dziesiątek lat, jednak w ostatnich latach w kilku miejscach, w tym w Moygashel, zauważono tendencję do umieszczania na nich dodatkowych elementów o wymowie politycznej lub społecznej, takich jak flagi, transparenty czy kukły.

W reakcji na wydarzenie w Moygashel wypowiedziało się wielu przedstawicieli partii politycznych. Colm Gildernew z katolickiej Sinn Féin określił instalację jako nieakceptowalną, zwracając uwagę na jej wymowę dotyczącą migrantów. Malachy Quinn z SDLP zwrócił uwagę, iż takie akcje nie wpisują się w intencje obchodów i wywołują niepotrzebne napięcia. Mike Nesbitt z Ulster Unionist Party podkreślił, iż rozumie wartość tradycji, ale nie popiera elementów mogących być postrzegane jako prowokacyjne. Rzecznicy Democratic Unionist Party również odcięli się od praktyki umieszczania kukieł lub flag narodowych na ogniskach, uznając ją za niezgodną z duchem obchodów.

Arcybiskup John McDowell, prymas Kościoła Anglikańskiego w Irlandii, określił instalację jako niezgodną z wartościami religijnymi i wezwał do unikania takich praktyk. Amnesty International wydała oświadczenie, w którym zwrócono uwagę na konieczność traktowania tego rodzaju działań zgodnie z obowiązującym prawem dotyczącym przestępstw z nienawiści.

Według lokalnych mediów, część mieszkańców Moygashel pozytywnie oceniła wydarzenie, argumentując, iż wyraża ono sprzeciw wobec nielegalnej imigracji. Inni mieszkańcy wyrażali zaniepokojenie i niechęć do formy wyrazu, którą uznali za niepotrzebnie konfrontacyjną.

W tym samym okresie w innych częściach Irlandii Północnej, w tym w Ballymena i Larne, doszło do zamieszek i aktów przemocy o charakterze antyimigranckim. Według raportów PSNI, w czerwcu doszło do kilku incydentów, podczas których grupy osób atakowały mieszkania zamieszkiwane przez migrantów, niszczono mienie oraz dochodziło do starć z policją. W Ballymena w ciągu jednej nocy doszło do podpaleń oraz blokad ulicznych. Policja prowadziła w tych sprawach odrębne dochodzenia, a w wyniku działań zatrzymano kilkanaście osób.