Jest to narzędzie do ustalania wysokości minimalnej płacy, zarobków, inflacji ... czyli ogólna teoria dla zjadacza chleba oraz innych produktów konsumpcyjnych i nie tylko tych.
Najpopularniejszym rodzajem koszyka rynkowego jest koszyk dóbr konsumpcyjnych używany do zdefiniowania wskaźnika cen towarów i usług konsumenckich (CPI). Jest to próbka towarów i usług oferowanych na rynku konsumenckim.
Oczywiście zawartość takiego koszyka jest zależny od stanu gospodarki danego państwa, czyli innymi słowy zależy na co stać obywatela danego kraju.
Przykładami kategorii zawartych w koszyku są:
1. Żywność i napoje (chleb, masło, mleko, warzywa,mięso )
2. Mieszkanie (czynsz za główne miejsce zamieszkania, czynsz ekwiwalentny właściciela, ogrzewanie, meble)
3. Odzież (koszule i swetry, spodnie, spodenki, sukienki, biżuteria)
4. Transport ( pojazdy, bilety, benzyna, ubezpieczenie pojazdów mechanicznych)
5. Opieka medyczna i dentystyczna, pielgnacja usługi szpitalne)
6. Rekreacja (telewizory, zabawki, zwierzęta domowe produkty dla zwierząt, sprzęt sportowy, bilety wstępu)
7, Edukacja i komunikacja (studia, opłaty pocztowe, usługi telefoniczne, oprogramowanie komputerowe i akcesoria)
8. Inne towary i usługi (wyroby tytoniowe i do palenia, fryzjer i inne usługi osobiste, koszty pogrzebu)
Każde państwo ma własny skład takiego koszyka w zależności na co stać badaną gospodarkę państwową. niektóre z powyższych elementów nie są uwzględniane; chodzi zawsze o zasobność danego państwa.
Najtaniej zbudowany koszyk dóbr podstawowych jest miarą dla ustalania minimum socjalnego i najniższych płac. To jest też podstawa do zasiłku dla bezrobotnych i podstawa dla minimalnej emerytury.
Oczywiście kiedy się wspomina o kosztach zamieszkania, to się wlicza cenę wynajęcia mieszkania poza kosztowną aglomeracją miejską itp.
W ten sposób zbudowana suma daje możliwość ustalenia jakie muszą być minimalne zarobki, aby starczyło na zakup podstawowych dóbr niezbędnych do życia, oraz w drugą stronę, o ile mamy zarobki, to jakie powinny być ceny, aby nisko-zarabiający mógł się ze swojej pracy utrzymać.
Są też inne rodzaje "koszyków dobr", np. do ustalania inflacji, wysokości wzrostu gospodarczego na przestrzeni czasu, czy porównania dochodu narodowego w róznych państwach.
Dlaczego warto o tym wiedzieć? Moim zdaniem porównanie koszyków dóbr pozwala na ocenę jak zmienia się sytuacja gospodarcza kraju. Jak zmieniają się płace realne i możliwości finansowe obywateli w czasie, itp.
Zarobki w danym państwie są powiązane z rozwojem gospodarczym i to zarobki powinny być podstawą utrzymania rodziny, a nie dodatkowy zasiłek.
